Kiến thức y học phổ thông
Bệnh chàm sữa ở trẻ em
Chàm sữa (lác sữa) là dạng chàm thể tạng ở trẻ từ 2 tháng đến 2 tuổi có đặc tính là bệnh viêm da mạn tính, không lây, có tiền sử bản thân hay gia đình có cơ địa dị ứng. Tổn thương da ở vị trí điển hình ở 2 má.
Mạn tính: rát, mảng da dày, khô, ráp, và tróc vảy, với nhiều rãnh ngang - dọc, kèm theo thay đổi sắc tố da sau viêm.
- Các chất kích ứng da như: xà bông, bột giặt, thuốc tẩy, vải len, khói thuốc...
Chàm sữa có đặc điểm sang thương: khởi đầu hồng ban, sẩn, mụn nước, rịn nước, đóng mày, tróc vảy. Vị trí thường ở hai má, đối xứng, có thể lan cằm, da đầu, trán, nhưng không có ở mắt, mũi, miệng. Nếu nặng, có thể lan đến mặt dưới cánh tay, khuỷu, đầu, thân mình, tứ chi nhưng vùng tã lót và vùng nách không bị ảnh hưởng.
Chẩn đoán chàm sữa cần phân biệt với chốc lây, mề đay vùng mặt, vảy phấn trắng.
Chốc lây: thương tổn căn bản là mụn nước, bóng nước, nhanh chóng thành mụn mủ, rồi vỡ và khô đi, đóng mài dày có màu vàng mật ong.
Vảy phấn trắng: vùng da giảm sắc tố ở má, tay và thân trên, có màu trắng, giới hạn rõ, và có thể có ít vảy mịn.
Giữ ẩm da: có thể dùng một trong các sản phẩm như: Cetaphil, Physiogel, Physiogel AI, Ceradan giúp giảm độ nặng và tần suất tái phát, giảm nhu cầu sử dụng corticoid, phục hồi hàng rào bảo vệ da. Thoa chất giữ ẩm trong vòng 3 phút ngay sau tắm, ngày 2 - 4 lần.
Chống viêm: dùng corticoid thoa tại chỗ trong giai đoạn cấp: hydrocortisone 1%, Clobetasol butyrate 0,05%, thoa ngày 1-2 lần/ ngày trong thời gian ngắn không quá 2 tuần.
Kháng sinh: khi nghi ngờ nhiễm trùng, ưu tiên chọn có hoạt tính lên tụ cầu vàng như: cephalelexin, Oxaciline, erythromycin.
Trẻ bị chàm sữa cần tắm nước ấm, không quá hai lần mỗi ngày, thời gian tắm không quá 15 phút.
Dùng sữa tắm dịu, nhẹ, có pH trung tính hay acid nhẹ (pH= 4,5-6,5), thích hợp riêng cho da bị chàm như: Cetaphil, Physiogel, Oilatum.
Thoa chất giữ ẩm thường xuyên, trong vòng 3 phút ngay sau tắm, ngày 3 – 4 lần.
Không nên để trẻ tiếp xúc xà bông, bột giặt, thuốc tẩy, nước hoa, phấn rôm. Quần áo của trẻ bằng chất liệu 100% cotton để thấm tốt mồ hôi và cho da thông thoáng. Không mặc đồ quá chật, hay vải bằng len, sợi tổng hợp vì dễ gây kích ứng da.
Tránh cào gãi cho trẻ: cắt ngắn móng tay, móng chân để tránh bé ngứa gãi làm tăng nhiễm trùng da.
Về chế độ ăn uống cho trẻ: chỉ kiêng cữ một số thực phẩm nào làm bệnh chàm của bé nặng hơn; uống nhiều nước (nếu trẻ không bú mẹ hoàn toàn); vệ sinh mặt, miệng sau mỗi lần ăn hay bú sữa.
Để phòng ngừa bệnh chàm sữa, cần vệ sinh mặt, miệng cho trẻ sau mỗi lần ăn hay bú sữa.
Cho trẻ ăn uống như bình thường, chỉ kiêng cữ một số thực phẩm nào làm bệnh chàm của bé nặng hơn.