Kiến thức y học phổ thông
Quinin chữa sốt rét: Không dùng cho người quá mẫn cảm
Sốt rét là bệnh do ký sinh trùng gây nên, do muỗi Anophenles (muỗi đòn xóc) hút máu người bệnh truyền sang người lành và có thể gây thành dịch. Sốt rét làm ảnh hưởng đến não, người bệnh có thể bị co giật hoặc hôn mê. Nếu sốt rét tác động đến thận sẽ gây suy thận... Vì vậy, cách tốt nhất để phòng sốt rét là tránh đừng để muỗi đốt và khi nghi ngờ bị bệnh sốt rét người bệnh nên đến cơ sở y tế ở địa phương để điều trị sớm và một trong những thuốc được dùng để điều trị sốt rét là quinin.
Quinin là thuốc có tác dụng diệt ký sinh trùng sốt rét bằng cách ngăn cản tổng hợp acid nucleic hoặc giảm chức năng của thể tiểu giao tử của ký sinh trùng này. Thuốc được dùng điều trị sốt rét, đặc biệt là sốt rét nặng và sốt rét ác tính do P. falciparum đã kháng cloroquin hoặc do các chủng đa kháng gây ra. Thuốc còn có tác dụng lên hệ cơ, được dùng điều trị và đề phòng rối loạn cơ (ở chứng co cứng cơ cẳng chân tư thế nằm) như chuột rút cẳng chân ban đêm và điều trị tăng trương lực cơ bẩm sinh, teo cơ tăng trương lực...
Quinin là thuốc có độc tính, thậm chí cả trường hợp dùng đồ uống chứa quinin, đặc biệt dùng quá liều điều trị đều dễ bị ngộ độc. Hơn nữa, sự cảm thụ của từng người bệnh đối với quinin lại khác nhau nhiều... Vì vậy người bệnh cần tuân thủ điều trị theo hướng dẫn của cán bộ y tế.
Những tác dụng không mong muốn của thuốc chủ yếu là do dùng liều cao hoặc có thể do các phản ứng quá mẫn và dị ứng của người bệnh như phản ứng quá mẫn (còn gọi là hội chứng Canhkina) biểu hiện bằng các triệu chứng ù tai, giảm thính lực tạm thời, nhức đầu, buồn nôn, mờ mắt hoặc rối loạn màu sắc. Triệu chứng mờ mắt hoặc đổi màu sắc khi nhìn hoặc ù tai do dùng thuốc sinh ra, có thể nguy hiểm khi lái xe hoặc điều khiển máy móc nên người bệnh cần chú ý. Tuy nhiên các tổn thương về thính giác thường tự khỏi nhưng cần theo dõi các triệu chứng, trong trường hợp cần thiết điều trị triệu chứng và hỗ trợ, dùng các biện pháp như khi điều trị các trường hợp quá liều, ngộ độc. Về máu, thuốc có thể gây thiếu máu tan huyết (phải ngừng thuốc ngay khi thấy xuất hiện triệu chứng này).
Vì vậy, không dùng thuốc cho người có tiền sử quá mẫn cảm với quinin, hoặc quinidin, dị ứng với các đồ uống có chứa quinin làm gia vị, người bị ù tai, viêm thần kinh mắt hoặc có biểu hiện tan huyết. Tránh dùng khi bị bệnh nhược cơ, có thai (trừ trường hợp bị sốt rét nặng, ác tính).
Theo Suckhoe&doisong